1840 |
Ksiądz Jan Kompałła, proboszcz parafii ostrowskiej, w czasie niedzielnego kazania poddał myśl budowy polskiego-katolickiego gimnazjum w Ostrowie. |
1841 |
Dnia 28 II zebrał się sejm prowincjonalny w Poznaniu, na którym Wojciech Lipski, jako deputowany odolanowski, wystąpił z postulatem utworzenia gimnazjum w Ostrowie. Fryderyk Wilhelm IV w odpowiedzi na wniosek posłów polskich złożony na ręce sejmu 6 III zgodził się na założenie gimnazjum w południowej Wielkopolsce. Starania o lokalizację gimnazjum ostatecznie zakończyły się zwycięstwem Ostrowa, dzięki interwencjom Radziwiłłów na dworze berlińskim. |
1842 |
20 V król Fryderyk Wilhelm IV przyznał Ostrowowi prawo budowy szkoły: Gimnazjum zlokalizowano przy ul. Kamienieckiej nazwanej potem Gimnazjalną, na gruntach proboszczowskich, które odstąpił ks. Jan Kompałła. |
1844 |
20 VII-magistrat zawiadomił władze pruskie, że budynek jest pod dachem. Obok i naprzeciw gimnazjum wystawiono trzypiętrowe domy dla nauczycieli. |
1845 |
14 IV otwarcie gimnazjum. Przemawiał Wojciech Lipski, jako przewodniczący komitetu budowy. Nauka rozpoczęła się w czterech niższych klasach skupiających 93 uczniów. Językiem wykładowym był język polski. |
1849 |
6 IX odbyła się pierwsza matura, którą zdało 7 gimnazjalistów. |
1863 |
Wzrost nastrojów politycznych wśród młodzieży. Utworzenie tajnego Komitetu Polskiego w gimnazjum, który kolportował polskie druki i organizował pomoc dla powstania. Za odśpiewanie pieśni patriotycznej “Boże coś Polskę” wydalono ze szkoły 60 uczniów. |
1870 |
Obchody 25 rocznicy powstania szkoły, II Zjazd absolwentów. |
1871-74 |
Obowiązują zarządzenia władz pruskich dotyczące zakazu posługiwania się językiem polskim w nauczaniu. |
1874 |
Na podwórzu gimnazjum wybudowano salę gimnastyczną. |
1891 |
Na bazie tajnych kółek samokształceniowych utworzono Towarzystwo Tomasza Zana. Działalność jego obejmowała samokształcenie z zakresu historii i literatury polskiej, organizowanie obchodów narodowych, prowadzenie własnej biblioteki, a także poznanie ojczystego kraju. |
1907 |
Strajk młodzieży w obronie języka polskiego, ze szkoły relegowano 21 uczniów. |
1908 |
Utworzenie klubu sportowego: “Venetia” przez uczniów sekundy i primy. Piłkarze “Venetii” z powodzeniem rozgrywali mecze z ekstraklasą Wielkopolską i Śląską. Funkcja “Venetii” polegała nie tylko na uprawianiu sportu, ćwiczono z myślą o sprawności fizycznej potrzebnej w walce o Polskę. |
1915 |
16 XI – kolegium nauczycielskie rozwiązało klub “Venetia” motywując to wykroczenie członków klubu przeciw regulaminowi szkolnemu. Od tego czasu, aż do reaktywowania w wolnej Polsce, klub działa nielegalnie. |
1915-17 |
Do wojska niemieckiego powołano kilkudziesięciu uczniów, choć TTZ prowadził akcję niedopuszczania do dalszej mobilizacji Polaków. |
1918 |
10 XI – ostrowscy tetezetowcy uczestniczyli w wydarzeniach, które doprowadziły do przejęcia władzy przez Polaków. Utworzono pod kierunkiem TTZ i skautów paramilitarną organizację “Pogotowie”. 31 XII – Ostrów został wyzwolony, w rozbrajaniu Niemców brała udział również młodzież gimnazjalna. Grupa powstańców pod dowództwem st. sierżanta Stanisława Potasznika nałożyła areszt domowy na czołowych urzędników pruskich w Ostrowie. Objęto nim również dyrektora gimnazjum Beno Becka. |
1919-1921 |
Następuje gruntowna reorganizacja polskiego szkolnictwa dzielnicy poznańskiej (repolonizacja). |
1919 |
1 IV – 31 VIII – pierwszym polskim dyrektorem gimnazjum został prof. Ludwik Gałuszka. |
1919-1924 |
Prof. Tadeusz Eustachiewicz zakłada kółko literackie nawiązujące do koła im. A. Mickiewicza. -utworzono teatr szkolny, którego repertuar początkowo koncentrował się wokół sztuk antycznych, pózniej polskiej klasyki. Sztuki wystawiane były m. in. przez drużynę harcerską, Sodalicję Mariańską, Towarzystwo Tomasza Zana, reżyserowane w większości przez dr. Józefa Jachimka. |
1920 |
– Przekształcenie gimnazjum z typu staroklasycznego na typ ośmioklasowy klasyczny-zreformowany, czyli neoklasyczny, z nauką łaciny. Proces ten zakończono w 1925 r. – Reaktywowanie TTZ w celu kontynuowania w nowych warunkach pracy ideowej, naukowej i praktycznej. Pod jego egidą działają koła i organizacje szkolne. – Powstanie biblioteki uczniowskiej, której opiekunem został prof. Tadeusz Eustachiewicz. – Działa w gimnazjum Sodalicja Mariańska. Moderatorem był ks. Lech Ziemski. – 21 IV na Majdanie grupka uczniów postanowiła odnowić działalność klubu sportowego “Venetia”. Klub odniósł sukcesy w piłce nożnej, tenisie, hokeju na trawie. Drużyna piłki nożnej zdobyła opinię najlepszej drużyny szkolnej w południowej Wielkopolsce. – 7 i 8 VI – odbył się zjazd jubileuszowy 75-lecia istnienia Gimnazjum. |
1923 |
Komitet Rodzicielski podjął inicjatywę nadbudowy drugiego piętra w gmachu gimnazjum oraz częściowej modernizacji wnętrza. – Powołanie Towarzystwa Nadbudowy Gimnazjum ze Stefanem Rowińskim na czele. |
1925 |
Wydany zostaje pierwszy numer gazetki szkolnej “Promień”. |
1925-1926 |
– Trwają prace budowlane w gimnazjum pod kierunkiem budowniczego Wojciecha Stachurskiego. – Towarzystwo Nadbudowy Gimnazjum zebrało fundusze na pokrycie 4/5 kosztów odbudowy. |
1927 |
Uwieńczeniem modernizacji budynku było pokrycie ścian auli gimnazjalnej polichromią wg projektu Antoniego Serbińskiego. |
1931-39 |
Ostatnim dyrektorem przed wojną był prof. Adam Czechowski. |
1932-1938 |
Przekształcono szkołę na 4-letnie gimnazjum i 2-letnie liceum. |
1934 |
Dyrektor Adam Czechowski powołał w gimnazjum Straż Przednią. – Organizacja Pracy Obywatelskiej Młodzieży. |
1935 |
Zakład otrzymał imię “I Marszałka Polski Józefa Piłsudzkiego”. Odbyły się obchody 90-lecia istnienia szkoły połączone ze zjazdem wychowanków. |
1937 |
Obchody 25-lecia “Venetii”- kończą drugi złoty okres jej działalności. |
1938 |
Na zakończenie przekształceń w szkolnictwie średnim nadano szkole nazwę “I Państwowe Liceum i Gimnazjum im. I Marszałka Polski Józefa Piłsudzkiego w Ostrowie”. |
1939-1945 |
Okupacja hitlerowska. Ostrów zostaje wcielony do Rzeszy. Represje i prześladowania objęły Polaków na tym terenie, w tym nauczycieli i wychowanków szkoły. |
1939 |
Rozstrzelany został w Kościanie dawny dyrektor Zygmunt Irżabek, w Winiarach wraz z uczestnikami powstania wielkopolskiego rozstrzelano dyrektora Adama Chrzanowskiego. W kampanii wrześniowej wspólnie z wychowankami w bitwie pod Bzurą zginą prof. Bogdan Chrzanowski. Byli uczniowie ginęli w kampanii wrześniowej, w powstaniu warszawskim, w obozach zagłady, czynnie włączyli się w walkę konspiracyjną. Budynek gimnazjum zmieniał przeznaczenie i służył jako koszary wojska i policji, jako punkt etapowy dla Niemców czekających na przydział miejsc zamieszkania po Polakach lub jako magazyn jarzyn. |
1940 |
W czerwcu Jan Wikariak objął kierownictwo oświaty na terenieOstrowa z inicjatywy TON – Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Powołano komisje egzaminacyjne, które przeprowadzały egzaminy z zakresu programowego gimnazjum i liceum. Zginął śmiercią lotnika kpt. pilot w dywizjonie 303 Mirosław Ferić – absolwent Liceum. |
1944 |
W obozie jenieckim Sandbostel koło Hamburga Józef Mertka zorganizował uroczystość 100-lecia założenia gimnazjum. |
1945 |
Na polecenie ostrowskiej Rady Szkolnej i komendanta wojennego mjr. Feczina, dr Józef Jachimek uruchomił gimnazjum męskie w Ostrowie. Obowiązki dyrektora szkoły powierzono mu od 1 II. Funkcję tę pełnił do 1948 r. – 22 II – rozpoczęto naukę w szkole w przedwojennej postaci utrzymując trzy wydziały: humanistyczny, matematyczno-fizyczny, przyrodniczy. Gimnazjum działa pod nazwą “I Państwowe Gimnazjum i Liceum Męskie” w Ostrowie Wlkp. – W maju powołano Komitet Rodzicielski, który wspólnie z nauczycielami i uczniami przystąpił do organizacji szkoły. Zrekonstruowano gabinety, pracownie oraz odrestaurowano w auli polichromię Antoniego Serbeńskiego. Latem spłonął budynek mieszczący salę gimnastyczną. |
1946 |
25 – 26 V odbyły się spóznione obchody setnej rocznicy założenia szkoły. Uroczystość połączono ze zjazdem koleżeńskim. Wydano jednodniówkę pt. “100 lat Gimnazjum Męskiego w Ostrowie”. |
1948-1950 |
Przekształcono szkołę na czteroklasowe liceum ogólnokształcące i nadano mu nazwę “Państwowa Szkoła Ogólnokształcąca Męska stopnia licealnego”. – Wprowadzono nowe programy, których celem było oparcie całego nauczania i wychowania na podstawach filozofii marksistowskiej. |
1958 |
W dniach 21 – 22 VI odbył się jubileusz 50-lecia “Venetii” połączony ze zjazdem koleżeńskim. – W holu szkoły umieszczono tablice z nazwiskami profesorów i uczniów, którzy oddali życie w walce o Polskę. – Na przedmieściu Wenecja ustawiono kamień pamiątkowy poświęcony założeniu klubu sportowego “Venetia”. |
1964 |
4 VII Rada Pedagogiczna uchwaliła wniosek o przekształcenie szkoły w koedukacyjną. Od roku szkolnego 1964/65 szkoła funkcjonuje jako koedukacyjna. |
1967 |
Zawiązał się Komitet Organizacyjny Jubileuszu 125-lecia istnienia I Liceum Ogólnokształcącego w Ostrowie Wlkp. |
1968 |
14 – 16 VI – z inicjatywy Komitetu Jubileuszowego zorganizowano obchody 60-lecia SKS “Venetia”, która odznaczona została medalem: 100-lecia Sportu Polskiego. |
1969 |
7 XII – Redakcja Księgi Jubileuszowej zorganizowała w auli 40-lecie promocji doktorskiej Józefa Jachimka, długoletniego profesora Gimnazjum po II wojnie światowej. |
1970 |
Przeprowadzony został remont kapitalny szkoły, z okazji jubileuszu 125-lecia. Ogólnopolska inauguracja roku szkolnego 1970/71 z udziałem ministra oświaty Henryka Jabłońskiego zapoczątkowała obchody 125-lecia szkoły. Wręczono szkole sztandar i nadano jej imię gen. A. Zawadzkiego. Zakład narodowy im. Ossolińskich wydał księgę pamiątkową pt. “Wielkopolska Szkoła Edukacji Narodowej”. Jan Wawrzyniak uzupełnił listę poległych wychowanków. W holu szkoły umieszczono tablice z piaskowca z nazwiskami poległych. |
1973 |
Odznaczono szkołę medalem Komisji Edukacji Narodowej nadanym przez Ministerstwo Oświaty i Wychowania (z okazji 200 rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej). |
1975 |
Jubileusz 130-lecia szkoły. 3.III – Uroczysty apel poświęcony 30 rocznicy wznowienia nauki, po okupacji hitlerowskiej zorganizowany przez dr-a Józefa Jachimka i dyrektora szkoły Zenona Walczaka. |
1977 |
Rozebrano wybudowaną po wojnie salę gimnastyczną i powzięto zamiar budowy nowej, odpowiadającej potrzebom różnych dyscyplin sportu. |
1978 |
Zapada decyzja kuratora szkolnego o połączeniu I LO i II LO i utworzeniu nowej szkoły pod nazwą; “Liceum Ogólnokształcące”. |
1979 |
Oddano do użytku młodzieży harcówkę urządzoną w piwnicach szkoły. – Zmodernizowano bibliotekę po połączeniu zbiorów bibliotecznych dwóch szkół i urządzono czytelnię dla młodzieży. – Powstało szkolne Koło Miłośników Tradycji. – Zawiązał się Społeczny Komitet Budowy Sali Gimnastycznej. |
1980 |
Rozpoczęto prace budowlane przy nowej sali gimnastycznej. Dzięki czynom społecznym fundusze otrzymano od Totalizatora Sportowego oraz władz miejskich. 21 -23.X – Jubileusz 135-lecia szkoły: odbyła się akademia i otwarto salę tradycji, wydano okolicznościową broszurę, wmurowano kamień węgielny pod budowę sali gimnastycznej. |
1985 |
23.I – nastąpiło po pięciu latach budowy uroczyste przekazanie sali gimnastycznej o wymiarach 18 x 42 m. Uroczystość powiązana była z obchodami 75-lecia klubu sportowego “Venetia” i 140-lecia istnienia LO. – Powołano Społeczny Szkolny Komitet Narodowego Czynu Pomocy Szkole w celu gromadzenia funduszu na modernizację szkoły (budowę sali komputerowej). |
1988 |
20.V – ufundowano tablicę pamiątkową poświęconą profesorowi dr Józefowi Jachimkowi – dyrektorowi Gimnazjum Męskiego w latach 1945 – 1948, staraniem wychowanków rocznika 1948. |
1989 |
14.IV -odsłonięto w holu Liceum tablicę pamiątkową poświęconą Bogdanowi Chrzanowskiemu, ufundowaną przez wychowanków. 31.VIII – na wniosek Rady Pedagogicznej kurator uchylił decyzję z 1970 roku w sprawie nadania Liceum im. Aleksandra Zawadzkiego. |
1990 |
22.IX – zgłoszenie wniosku przez byłych wychowanków szkoły o uczczenie pamięci założycieli gimnazjum: Jana Kompałły i Wojciecha Lipskiego tablicami ufundowanymi przez Komitet Jubileuszowy 150-lecia. |
1991 |
Odrestaurowane zostały stare witraże na klatce schodowej symbolizujące:Pracę, Naukę, Sztukę. Do auli powrócił najpiękniejszy witraż przedstawiający postać Chrystusa “Zbawiciela Świata”. |
1992 |
Reaktywowano działalność II Liceum Ogólnokształcącego od 1 września. XII powołano Komitet Organizacyjny Jubileuszu 150-lecia. Przewodniczącym został – inż. arch. Andrzej Kornaszewski, zastępcami przewodniczącego – dr.med. Krystian Niełacny i dyrektor I Liceum mgr Jacek Skiba, sekretarzem – mgr Jadwiga Jakubowska, z-cą ekretarza – lek. med. Wojciech Malkowski, skarbnikiem – mgr Arkadiusz Rynowiecki, z-cą skarbnika – lek. med. Antoni Sukiennicki, a członkami: mgr Zbigniew Rynowiecki, mgr Kazimierz Matyśkiewicz, mgr Marian Sobczak. |
1993 |
Przystąpiono do remontów i modernizacji szkoły związanych ze zbliżającym się jubileuszem 150- lecia (wymiana stropu i dachu nad aulą, częściowy remont dachu na budynkach szkolnych, kapitalny remont urządzeń sanitarnych, malowanie i konserwacja sali gimnastycznej urządzenie sali maszynopisarskiej, zainstalowanie zegara elektronicznego sterującego dzwonkami w szkole, zakup komputera dla potrzeb administracji). -Zorganizowano jubileusz 85-lecia SKS “Venetia”. |
1994 |
Trwa modernizacja szkoły (obejmująca: urządzenie sali komputerowej ,podłączenie szkoły do miejskiej sieci cieplnej, odnowienie pomieszczeń administracji, gabinetu dyrektora i pokoju nauczycielskiego, unowocześnienie urządzień w sali gimnastycznej, remont szatni przy niej, uruchomienie zegara na froncie szkoły, nagłośnienie auli i szkoły, rekonstrukcję polichromii w auli i renowację drzwi do niej, przeróbkę podłączeń wodociągowych w piwnicach, remont podłóg na korytarzach, podłączenie faxu podarowanego przez Liceum w Dusseldorfie). – Rada Pedagogiczna podjęła w dniu 21.X uchwałę przyjmującą za patronów szkoły Jana Kompałłę i Wojciecha Lipskiego. X – Gazeta Ostrowska i telewizja kablowa podały informację dotyczącą obchodów 150-lecia Liceum. 25.XI – w auli szkoły doszło do spotkania Komitetu Jubileuszowego z wychowankami szkoły, w którego wyniku powołano do życia Stowarzyszenie Wychowanków Alma Mater Ostroviensis i wybrano prezydium jego rady. Stowarzyszenie podjęło decyzję ufundowania nowego sztandaru szkoły na dzień 1 września 1995 IX. Szkoła otrzymała tablice z brązu upamiętniające twórców gimnazjum, ufundowane przez Ignacego Mosia z Poznania. |
1995 |
Trwają prace modernizacyjne w roku jubileuszu szkoły (całkowite położenie dachu, modernizacja trawników i likwidacja parkingów, malowanie okien, otynkowanie szkoły, utwardzenie nawierzchni podwórza). |
Opracowała: Wacława Ostrowska.
Literatura:
1. Wielkopolska Szkoła Edukacji Narodowej.
2. 100 lat Gimnazjum Męskiego w Ostrowie Wielkopolskim.
3. Kroniki szkolne.